ความสำคัญของทักษะ EF คืออะไร ? เน้นย้ำอีกครั้ง เพราะสิ่งนี้คือตัวช่วยการสร้างพัฒนาการที่สมวัย

ทักษะ EF เปรียบเสมือนผู้ควบคุมการใช้ชีวิตของเด็กในแต่ละวัน ตั้งแต่การวางแผน        การจดจ่อ การควบคุมอารมณ์ ไปจนถึงการคิดวิเคราะห์และแก้ปัญหา หากเด็กได้รับการส่งเสริมทักษะ EF อย่างเหมาะสมตั้งแต่เล็ก จะช่วยให้เด็กสามารถเรียนรู้ได้ดี มีความมั่นใจ ควบคุมตัวเองได้ดี และปรับตัวเข้ากับสถานการณ์ต่าง ๆ ได้อย่างเหมาะสม ซึ่งสิ่งเหล่านี้เป็นพื้นฐานสำคัญของ พัฒนาการที่สมวัย ในทุกด้าน ไม่ว่าจะเป็นการเรียนรู้ พฤติกรรม หรือการเข้าสังคม


ทักษะ EF ประกอบด้วย 3 กลุ่ม คือ


1. กลุ่มทักษะพื้นฐาน เช่น ความจำนำไปใช้ (Working Memory) การยับยั้งชั่งใจ (Inhibitory Control) การยืดหยุ่นความคิด (Shift/Cognitive Flexibility)


2. กลุ่มทักษะการปฏิบัติ เช่น  การริเริ่มและลงมือทำ (Initiating) การวางแผนและจัดระบบดำเนินการ (Planning and Organising) การมุ่งเป้าหมาย (Goal-Directed Persistence)


3. กลุ่มทักษะกำกับตนเอง เช่น การจดจ่อใส่ใจ (Focus/Attention)  การควบคุมอารมณ์ (Emotional Control) การติดตามประเมินตนเอง (Self-Monitoring)

สิ่งที่สามารถสร้างทักษะ EF คืออะไร ? 

การพัฒนา EF เริ่มต้นได้ง่าย ๆ ที่บ้าน สร้างได้จากกิจกรรมในชีวิตประจำวัน ที่พ่อแม่หรือผู้ดูแลสามารถเริ่มต้นกับเด็ก ๆ ได้ตั้งแต่วันนี้ กิจกรรมง่าย ๆ เช่น การเล่นบอร์ดเกม ที่ช่วยให้เด็กฝึกการรอคอย การวางแผน และการควบคุมอารมณ์ การให้เด็กทำกิจวัตรประจำวันด้วยตัวเอง เช่น การเตรียมกระเป๋า การจัดโต๊ะอาหาร หรือเก็บของเล่นหลังเล่นเสร็จ การอ่านนิทานและชวนพูดคุยต่อยอด เพื่อฝึกความจำ การคิดวิเคราะห์ และการตั้งเป้าหมาย กิจกรรมเหล่านี้ช่วยเสริมให้เด็กมีสมาธิ รู้จักคิดก่อนทำ และค่อย ๆ พัฒนาทักษะการบริหารจัดการตนเอง ซึ่งเป็นหัวใจของ EF เพราะทักษะ EF ไม่ได้เกิดขึ้นเอง แต่ต้องอาศัยโอกาสในการฝึกฝนอย่างต่อเนื่องและเหมาะสมกับวัย

สิ่งที่บ่งชี้ว่าลูกๆมีปัญหาในการพัฒนา ทักษะ EF คืออะไร

ทักษะ EF (executive function) คือทักษะสมองส่วนหน้าที่ควบคุมการคิด การควบคุมอารมณ์ และการจัดการพฤติกรรม หากเด็กขาดการพัฒนาในด้านนี้ อาจสังเกตได้จากพฤติกรรมในชีวิตประจำวัน เช่น ขาดสมาธิ ทำกิจกรรมไม่จบ เบื่อง่าย เปลี่ยนกิจกรรมบ่อย ควบคุมอารมณ์ไม่ค่อยได้ โมโหง่าย ร้องไห้บ่อย หรือไม่ยอมฟังเหตุผล ลืมง่าย จำคำสั่งไม่ค่อยได้ ต้องเตือนซ้ำบ่อย ไม่สามารถวางแผน หรือจัดลำดับขั้นตอน เช่น แต่งตัวเองไม่ได้แม้อายุควรทำได้แล้ว ไม่มีความยืดหยุ่นทางความคิด ปรับตัวกับสถานการณ์ใหม่ยาก หรือยึดติดกับกติกาเดิม หากเด็กมีพฤติกรรมเหล่านี้เป็นประจำ อาจส่งผลต่อการเรียนรู้หรือความสัมพันธ์กับคนรอบข้าง ซึ่งเป็นสัญญาณว่าเด็กต้องการการส่งเสริม executive function อย่างเป็นระบบและต่อเนื่อง การสังเกตตั้งแต่เนิ่น ๆ คือก้าวแรกของการสร้างพัฒนาการที่มั่นคงและสมวัย

วิธีแก้ไขปัญหาหากลูกๆมีปัญหาด้านทักษะ EF คืออะไร

ทักษะ EF (executive function) เป็นทักษะที่พัฒนาได้ด้วยการฝึกฝนอย่างเหมาะสมและต่อเนื่อง โดยสิ่งที่พ่อแม่สามารถเริ่มทำได้ทันที คือ
1. ปรับกิจวัตรให้เป็นระบบ

ใช้ตารางกิจกรรมประจำวันหรือภาพสัญลักษณ์ช่วยให้เด็กวางแผน จัดลำดับ และทำตามขั้นตอนได้ง่ายขึ้น

2. เปิดโอกาสให้เด็ก คิดก่อนทำ

แทนที่จะรีบสั่งหรือทำแทน ให้เวลากับเด็กในการคิด วิเคราะห์ และตัดสินใจเอง เช่น หนูคิดว่าน่าจะทำอะไรก่อนดีนะ

3. ให้เด็กทำกิจกรรมด้วยตัวเอง

การให้เด็กเตรียมกระเป๋า เก็บของเล่น หรือวางแผนงานง่าย ๆ จะช่วยให้เด็กฝึกวางแผนและควบคุมตนเอง

4. เล่นเกมฝึก EF อย่างสร้างสรรค์

เช่น เกมจับผิดภาพ บอร์ดเกม เกมความจำ หรือเกมที่มีกติกาเปลี่ยนแปลงได้ ช่วยให้เด็กฝึกยืดหยุ่นความคิดและควบคุมอารมณ

5. เสริมแรงเชิงบวก

ชื่นชมความพยายาม ไม่ใช่แค่ผลลัพธ์ เช่น วันนี้หนูจัดของได้เองโดยไม่ต้องเตือน เก่งมากเลย

6. ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ หากพฤติกรรมมีผลต่อการเรียนรู้หรือความสัมพันธ์ ควรพบผู้เชี่ยวชาญด้านพัฒนาการเด็กหรือนักกิจกรรมบำบัด เพื่อประเมินและวางแผนการส่งเสริม EF อย่างเหมาะสม

สิ่งที่สะท้อนว่าเด็กๆมีการพัฒนาด้านทักษะ EF คืออะไร

เมื่อเราให้โอกาสเด็กได้ฝึกฝน EF อย่างต่อเนื่องผลลัพธ์ที่เห็นได้ชัดเจน เด็กที่มีพัฒนาการด้าน ทักษะ EF (executive function) มักจะแสดงออกผ่านพฤติกรรมและการใช้ชีวิตประจำวัน 

1. ลูกเริ่มมีเป้าหมายในการทำบางสิ่งในชีวิตประจำวัน 

ลูกเริ่มมีเป้าหมายในสิ่งที่ทำเป็นสัญญาณที่ดีว่าทักษะ EF กำลังเติบโต เมื่อเด็กเริ่มพูดว่า    วันนี้หนูจะต่อเลโก้ให้เสร็จ หรือ หนูอยากเก็บของให้เรียบร้อยก่อนนอน นั่นไม่ใช่แค่ความน่ารัก แต่คือการแสดงออกของทักษะ EF ที่เริ่มทำงาน ยิ่งเด็กได้รับโอกาสในการลงมือทำจริง และได้เห็นความสำเร็จจากความพยายามของตัวเองบ่อย ๆ ก็ยิ่งทำให้เขาอยากตั้งเป้าหมายใหม่ด้วยความภูมิใจและมั่นใจ

2. ลูกๆสามารถสื่อสารด้วยบุคลิกที่เหมาะสม แม้จะอยู่ในสถานการณ์ที่ตึงเครียด

เด็กที่มีทักษะ EF ดี ไม่ใช่แค่เรียนเก่ง แต่รู้วิธีสื่อสารในสถานการณ์ยากด้วย เมื่อเด็กสามารถพูดจาอย่างเหมาะสม รู้จักควบคุมอารมณ์ และเลือกใช้คำพูดที่ดีแม้อยู่ในสถานการณ์ตึงเครียด เช่น โดนขัดใจ โดนเข้าใจผิด หรือเผชิญความผิดหวัง นั่นแสดงว่าเขากำลังใช้ทักษะ EF อย่างมีประสิทธิภาพ เด็กที่สามารถพูดว่า หนูไม่เห็นด้วย แต่หนูจะลองฟัง หรือ หนูขอเวลาทำใจนิดนึง คือเด็กที่มีแนวโน้มจะเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่จัดการความสัมพันธ์และความเครียดได้ดี

3.ลูกสามารถใช้ความคิดสร้างสรรค์กับการเรียน หรือกิจกรรมต่างๆได้ชัดเจน

เมื่อเด็กเริ่มแสดงความคิดสร้างสรรค์ได้อย่างชัดเจนในการเรียนหรือกิจกรรมต่าง ๆ

นั่นไม่ใช่แค่เรื่องพรสวรรค์ แต่คือสัญญาณว่าทักษะ EF (executive function)ของเขากำลังทำงานได้ดี

เด็กที่สามารถต่อยอดไอเดียจากเรื่องเล่าที่ได้ฟัง วาดภาพจากจินตนาการ หรือคิดวิธีใหม่ ๆ ในการแก้ปัญหาในการเรียน คือเด็กที่กำลังใช้ทักษะ EF เพื่อสร้างสรรค์และแสดงตัวตนอย่างมั่นใจ

ปัจจัยสำคัญที่จะสามารถสร้างการพัฒนาทักษะ EF คืออะไร ?

ปัจจัยสำคัญในการสร้างทักษะ EF คือประสบการณ์ที่ได้ลงมือทำจริง ผ่านกิจกรรมในชีวิตประจำวัน ฝึกฝนอย่างต่อเนื่อง การเริ่มต้นที่บ้านคือก้าวแรกที่สำคัญ เมื่อพ่อแม่ให้โอกาสลูกได้ทำสิ่งต่าง ๆ ด้วยตัวเอง เล่นบอร์ดเกม วางแผนทำกิจกรรม หรือฝึกจัดลำดับขั้นตอน รวมถึงการเปิดพื้นที่ให้เด็กได้คิด ตัดสินใจ และลองผิดลองถูก ทั้งหมดนี้คือการสร้างรากฐาน EF ที่แข็งแรง

แต่หากต้องการต่อยอดอย่างมีเป้าหมาย และพัฒนาทักษะ EF อย่างเป็นระบบ การฝึกกับผู้เชี่ยวชาญด้านพัฒนาการเด็กหรือนักกิจกรรมบำบัด ที่สามารถจะช่วยประเมินจุดแข็ง จุดที่ควรเสริมของเด็กแต่ละคน ออกแบบกิจกรรมเฉพาะบุคคล ให้คำแนะนำพ่อแม่ในการดูแล EF อย่างสอดคล้องกับชีวิตจริง ก็เป็นทางเลือกที่น่าสนใจ

Kids Plus มีกิจกรรมที่ออกแบบมาเพื่อการพัฒนา ทักษะ EF อย่างตรงจุด สามารถพัฒนาเด็กๆได้อย่างรอบด้าน

ทักษะ EF คือรากฐานสำคัญของการเรียนรู้ การอยู่ร่วมกับผู้อื่น และการใช้ชีวิตอย่างมีเป้าหมายในระยะยาว ที่ Kids Plus เรามีคลับกิจกรรมที่ออกแบบเฉพาะช่วงวัยโดยผู้เชี่ยวชาญด้านพัฒนาการเด็กและนักกิจกรรมบำบัดเพื่อเสริมทักษะ EF ทั้ง 3 กลุ่ม ผ่านกิจกรรมที่เน้น การลงมือทำจริง ฝึกวางแผน คิดวิเคราะห์ และควบคุมอารมณ์ กิจกรรมที่นี่ไม่ใช่แค่สนุก แต่ยังพัฒนาทักษะ EF อย่างตรงจุด 

เพราะ Kids Plus ให้ความสำคัญกับคำถามว่า "ความสำคัญของการพัฒนา ทักษะ EF คืออะไร" ติดต่อเราวันนี้เลยเพื่อการพัฒนาเด็กอย่างตรงจุด

เราเชื่อว่าคำถามนี้คือหัวใจของ การเลี้ยงดูลูกน้อย ให้เติบโตอย่างสมวัย แข็งแรงทั้งด้านพฤติกรรม อารมณ์ และการคิดวิเคราะห์ Kids Plus จึงออกแบบกิจกรรมที่ส่งเสริมทักษะ EF อย่างตรงจุด

โดยผู้เชี่ยวชาญที่เข้าใจเด็กแต่ละคนอย่างลึกซึ้ง ติดต่อเราได้วันนี้ เพื่อเริ่มต้นเส้นทางการพัฒนาเด็กที่ชัดเจน มีเป้าหมาย และสอดคล้องกับศักยภาพที่แท้จริงของลูกคุณ